2020 là một năm thật sự khác biệt, khi mà cuộc sống thường ngày của chúng ta đã trải qua rất nhiều thay đổi. Trong vòng vài tháng, chúng ta trải qua sự đổi mới về mặt ứng dụng công nghệ mà đáng lẽ cần cả thập kỉ nữa để tiến tới. Những trường học phổ thông tại Việt Nam, nơi thiên về sách bút phấn và bảng, giảng dạy hoàn toàn thông qua mạng Internet. Những tập đoàn chưa số hoá, với những tủ cao quá đầu tài liệu, tiếp tục hoạt động kinh doanh qua hệ thống dữ liệu ảo.

Giờ đây, khi tiến vào năm 2021, chúng ta tự hỏi cái gì sẽ xảy đến tiếp theo. Cuộc sống trong trạng thái “Bình thường mới” đã quá khác biệt đối với đại đa số người tiêu dùng. Có thể thấy rằng, sự tín nhiệm đối với truyền thông số, bởi cả nhà kinh doanh và người tiêu dùng sẽ còn tồn tại lâu dài. Chính vì vậy, các tập đoàn, cũng như các nhãn hàng, cần phải nắm bắt và hiểu rõ hơn về những thay đổi về lâu dài mà đại dịch đã tạo ra cho ngành Marketing cũng như những xu hướng kéo theo sự thay đổi đó.

Trạng thái bình thường mới ảnh hưởng đến các xu hướng trong kinh doanh - tiêu dùng như thế nào?

Trong thời gian giãn cách xã hội, mức độ tiêu thụ sản phẩm truyền thông tăng đột ngột là có thể được dự đoán trước. Thang đo COVID19 của Kantar đã thể hiện điểm tương đồng giữa 30 thị trường tại các quốc gia khác nhau trên thế giới: khi đại dịch bùng phát ngày một nghiêm trọng, thì lượng tiêu thụ sản phẩm truyền thông cũng tăng lên đáng kể thống kê theo từng loại phương tiện thường có trong gia đình.

Theo Kantar, chỉ riêng trong tháng 4, lượng duyệt web tăng 64%, video trực tuyến tăng 54% và mức độ tương tác trên mạng xã hội tăng cao quá 56%. Trong khi đó, người tiêu dùng ngày càng lo lắng về tương lai của họ cũng như của nền kinh tế; 77% đã cảm thấy hoặc dự kiến thu nhập của học sẽ có sự thay đổi.

Và với việc người tiêu dùng dành nhiều thời gian trực tuyến hơn, lướt các ứng dụng video và truyền thông xã hội thường xuyên hơn, các mô hình kinh doanh Thương mại điện tử mới liên quan đến phát trực tiếp (livestreaming) và tích hợp phương tiện truyền thông xã hội và Thương mại điện tử (social eCommerce) đã phát triển nhanh chóng. Dưới đây là một số xu hướng trong quảng cáo - tiếp thị mà tôi cho rằng sẽ tiếp tục thu hút người dùng trong năm 2021.

1. Live-streams và Influencer content

Lệnh giãn cách xã hội được đưa ra đồng nghĩa với việc người tiêu dùng không thể tham gia các sự kiện trực tiếp cũng như gặp mặt bạn bè và người thân. Điều này dẫn đến sự gia tăng số lượng người xem chiếu trực tiếp, cho dù đó là chiếu trực tiếp từ các thương hiệu, video trực tiếp từ người nổi tiếng yêu thích của họ hay hội thảo trực tuyến.

Trên Facebook, lượt xem trực tiếp tăng 50% trong tổng thời gian, trong khi lượt xem trên Instagram tăng 70%. Việc sử dụng TikTok tăng vọt vào năm 2020 và có khả năng chúng sẽ tiếp tục tăng lên cao hơn nữa vào năm 2021. Nội dung hướng đến con người như video trực tiếp của influencer có thể tạo niềm tin và thỏa mãn nhu cầu 'kết nối trực tiếp' mà người tiêu dùng năm 2020 khao khát.

Một số ông lớn đã tận dụng triệt để cơ hội này. Ở thị trường quốc tế, Amazon cho ra đời Amazon Live, nơi influencer quảng bá cho các sản phẩm trong những sự kiện công chiếu trực tiếp. Trong thị trường Việt Nam, Shopee đã cho ra đời Shopee Affiliate hướng đến tìm kiếm influencer người Việt để tiếp thị sản phẩm cho người Việt.

Đối với những nhãn hàng, họ cũng đã sử dụng các nền tảng mạng xã hội để gia tăng doanh thu nhanh chóng. Bởi tính h.iệu q.uả của hình thức tiếp thị này, bán hàng qua livestream sẽ tiếp tục thịnh hành kể cả khi lệnh giãn cách đã được gỡ bỏ.

Một ví dụ điển hình cho điều này chính là Kiehl’s Việt Nam. Kielh’s đã thực hiện việc xoay ca cho các nhân viên tư vấn bán hàng online qua chiếu trực tiếp của Facebook. Dù ban đầu đây chỉ là kế hoạch để cứu vãn doanh số mùa dịch, các buổi livestream bán hàng của Kielh’s đã trở thành sự kiện cố định hằng tuần thu hút một lượng lớn lượt xem và chốt đơn.

2. Xu hướng tiêu dùng bền vững

Đại dịch năm 2020 đã gióng lên hồi chuông báo động cho loài người và chủ nghĩa tiêu dùng của chúng ta. Theo Kantar, 80% người dùng được khảo sát cảm thấy các công ty cần phải đóng góp vào việc cải tạo môi trường.

Đây là một con số không đáng ngạc nhiên, khi mà trong những năm gần đây các nhãn hàng đã hướng tới xây dựng một hình ảnh nhãn hàng xanh thân thiện với môi trường, và đại dịch năm 2020 đóng vai trò một cú hích đối với ý thức bảo vệ môi trường và hệ sinh thái của chúng ta.

Giờ đây, với thông điệp của tự nhiên đã hằn sâu vào ý thức mỗi người dùng, và vì thế giới sau đại dịch vẫn còn là một nơi mong manh, nên đây sẽ là chìa khóa để các thương hiệu tiếp tục hấp dẫn người dùng. Xây dựng hình ảnh hướng tới phát triển bền vững, thân thiện môi trường, khuyến khích tái chế và hạn chế bao bì là điều các thương hiệu cần chú ý để có thể sống sót trong năm 2021.

Năm 2021 cũng chính là cơ hội cho những nhãn hàng độc lập, nhỏ với sản phẩm thân thiện môi trường vượt lên bức phá. Với lợi thế là người tiêu dùng đã được ý thức về môi trường và tiêu dùng bền vững, các nhãn hàng này sẽ dễ dàng tạo ra xu thế mới và phát triển tệp khách hàng của mình. Đơn cử như Lại Đây Refill Station, cửa hàng mua sắm zero waste với 3 chi nhánh tại TP.HCM, đã tạo được sự quan tâm lớn đối với người tiêu dùng trẻ.

3. Nostalgia Marketing – Tiếp thị hoài niệm

Ngoài tạo ra xu hướng tiêu dùng bền vững, đại dịch năm 2021 còn là điểm xuất phát cho một xu hướng chủ chốt của năm 2021: Tiếp thị hoài niệm. Người tiêu dùng bắt đầu ý thức và có ác cảm đối với chủ nghĩa tiêu dùng. Trong năm 2020, ta có thể thấy một loạt các chiến dịch được vận động qua mạng xã hội để loại bỏ chủ nghĩa tiêu dùng.

VD: Trào lưu #thrift trên YouTube và Tiktok khuyến khích người tiêu dùng mua và trao đổi các món đồ cũ như quần áo, nội thất. Trào lưu #deepclean không chỉ đem đến những màn tu sửa dọn dẹp đã mắt, mà còn truyền cảm hứng cho người xem tu sửa, cải tạo và làm sạch các vật dụng để tiếp tục sử dụng thay vì vứt bỏ và mua cái mới.

Với những trào lưu này mở đường, một xu hướng tiêu dùng khác đã được người dùng vô cùng hoan nghênh xuất hiện, xu hướng hoài cổ. Trong thời điểm dịch bệnh, thế giới bất ổn, ôn lại quá khứ có thể là một niềm an ủi đáng kể đối với nhiều người.

Trên thực tế, nỗi nhớ có sức mạnh đến nỗi nó thực sự được chứng minh khiến chúng ta sẵn sàng chi tiền cho hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng hơn – và có vẻ như đây là một chiến lược tiếp thị khá hiệu quả và mới mẻ. Thay vì những điều mới mẻ, hay hot trend, tiếp thị hoài cổ thúc giục các nhãn hàng phát triển và quảng bá sản phẩm với phong cách cũ, cổ điển từ nhiều thập kỉ trước. Những sản phẩm như vậy đem lại cảm giác ấm áp và đồng thời thoát ly khỏi cái mác chủ nghĩa tiêu dùng mà người tiêu dùng đang cố tẩy chay.

Nguồn: Kantar 2021 Media Trends & Predictions